Karkonosze urzekają już z daleka. Kiedy pierwszy raz zobaczymy je z okien pociągu lub samochodu gdzieś w okolicach Jeleniej Góry albo Bolkowa nie mamy wątpliwości, co to za góry. Nic zresztą dziwnego wszak całe pasmo przewyższa okoliczne szczyty o prawie 400 metrów sięgając strefy alpejskiej regla górnego. To kraina kosodrzewiny, wierzby lapońskiej, skalnej porzeczki, a jeszcze wyżej już tylko samych mchów i porostów. Karkonosze – dolnośląskie, sudeckie Tatry.

Karkonosze - góry wyraziste

Nie ulega wątpliwości, że Karkonosze to góry niezwykle wyraziste. I co prawda mają pewnie tyle samo zwolenników co i przeciwników nikt nie traktuje ich obojętnie.

Malkontenci, do których przez pewien czas też się zaliczałem (zresztą tylko do czasu pierwszej wizyty w górach!) narzekają na zbyt dużą ingerencję człowieka w tutejszy krajobraz i tłumy turystów na szlaku. W pewnym sensie jest to prawda, ale dotyczy tylko nielicznych miejsc. Każdy turysta złakniony ciszy i spokoju, pragnący przeżyć prawdziwą górską przygodę znajdzie tu wszystko, żeby te potrzeby zaspokoić. Poza rejonem Śnieżki i Szrenicy Karkonosze to góry naprawdę dzikie i odludne.

Na szczególną uwagę pod tym względem zasługuje zwłaszcza zielony szlak prowadzący u stóp Śnieżnych Kotłów ze schroniska pod Łabskim Szczytem na Przełęcz Karkonoską. Co prawda nie oferuje on tak rozległych widoków, jak droga biegnąca grzbietem, jednak podziwianie amfiteatralnie zbudowanych skalnych kotłów z ich dna, usłanego różnej wielkości oczkami wodnymi, dostarcza iście niezapomnianych przeżyć. Osobiście najbardziej polecam odbyć tą wycieczkę podczas niepogody (tak, tak to nie pomyłka!). Skalne ściany kotłów spowite szarpaną przez wiatr mgłą wydają się wtedy najbardziej niedostępne, ogromne i tajemnicze. W taki czas nietrudno uwierzyć w jedną z najsłynniejszych karkonoskich legend o Duchu Gór – Karkonoszu, który zazdrośnie strzeże skarbów schowanych w najdzikszych zakątkach okolicy.

Karkonosze - góry majestatyczne

Karkonosze odznaczają się, przede wszystkim, majestatycznością. To, że sięgają ponad 200 metrów ponad górną granicę lasu sprawia, że są górami wyjątkowymi. Oprócz Tatr tylko Babia Góra, Pilsko i niedaleki Śnieżnik sięgają tak wysoko. Właśnie dzięki temu trudno jest je przyrównać do jakichkolwiek innych gór w Polsce i w Europie. Karkonosze to po prostu Karkonosze.

Jeśli dodamy do tego fakt, że w górach tych znajduje się niezliczona wprost ilość fantazyjnych grup skalnych, przepiękne polodowcowe kotły oraz wysokogórskie jeziorka uzyskamy pełny obraz tego niepowtarzalnego pasma.

Śnieżka

Jeśli by szukać dwóch najbardziej wyrazistych szczytów w Polsce rywalizację tą z pewnością wygrałyby exeqwo tatrzański Giewont i właśnie karkonoska Śnieżka. Tak bardzo wypiętrza się ona nad okolicznymi górami, że od zarania dziejów nie wątpiono, iż to właśnie ona jest najwyższa w Karkonoszach. To dlatego zanim jeszcze pojawiło się pojęcie turystyki czy krajoznawstwa jej szczyt stał się wyzwaniem dla okolicznych śmiałków. Pierwsze udokumentowane wejście na Śnieżkę miało miejsce w 1456 roku, a dokonać tego miał czeski mieszczanin Benatek znad Jizerou.

Widok na Śnieżkę oraz dwa karkonoskie schroniska Strzechę Akademicką i Samotnię (fot. Aleksandra Porosińska)

Prawdziwa moda na Śnieżkę, tak samo zresztą jak i na całe Karkonosze nastała w XVIII w. Co prawda już 100 lat wcześniej Śnieżka należała do najczęściej odwiedzanych szczytów w Europie dopiero jednak zbudowanie na jej szczycie w 1681 roku kaplicy rozpoczęło prawdziwą pielgrzymkę turystów w góry. Zwłaszcza, gdy od 1708 roku w szczytowej kaplicy zaczęto odprawiać nabożeństwa owa pielgrzymka oprócz metafizycznej stała się również dosłowną. W 1790 roku szczyt Śnieżki zdobył Johan Wolfgang Goethe, a dziesięć lat później John Quincy Adams – późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych. Właśnie w tym czasie, choć dzisiaj trudno w to uwierzyć, Śnieżka zdystansowała swoją popularnością same Alpy, które straszyły turystów trudami wędrówki.

Scronisko na Śnieżce - kosmiczne spodki

Międzynarodowa sława Śnieżki sprawiła, że już w 1850 roku stanęło na jej szczycie pierwsze schronisko turystyczne. Ciekawostką jest fakt, że właśnie z tego schroniska, w którym od 1872 roku mieściła się także agencja pocztowa pochodzi najstarsza na świecie widokówka (1873 r.) nabywana zwyczajowo, jako dowód pobytu na szczycie.

Obecnie wierzchołek Śnieżki „zdobią” futurystyczne kształty nowego schroniska, którego budowę ukończono w 1976 r. tzw. kosmiczne spodki, które chcąc nie chcąc stały się z czasem symbolem nie tylko samej Śnieżki, ale i całych Karkonoszy. Schronisko, zaprojektowane początkowo, jako obiekt nizinny powstało w zdecydowanej sprzeczności z podstawowymi prawami ekonomicznymi. Mimo ogromnych kosztów budowy „spodki” do dzisiaj są na tyle nieszczelne, że w czasie zimy standardowe ogrzewanie nie jest w stanie nagrzać ich powyżej temperatury 13-15 stopni Celsjusza, a sama konstrukcja wyraźnie chwieje się podczas porywistych wiatrów.

Karkonosze w pełnej krasie

Dzięki swojej wysokości, która przekracza górną granicę lasów Karkonosze należą do najbardziej widokowych gór w Polsce. Na szlaku grzbietowym w zasadzie nie ma miejsca, z którego nie rozciągałby się jakaś rozległa panorama. Trzeba jednak przyznać, że góry te dość skrzętnie strzegą swej krasy okrywając się na większą część roku gęstą mgłą lub chmurami – rekordzistką jest Śnieżka, która aż 296 dni w roku chowa przed turystami swe oblicze.

Na koniec - schronisko Samotnia

Oprócz Śnieżki, skalnych kotłów i zapierających dech w piersiach widoków Karkonosze mają jeszcze Samotnię. To jedno z najpiękniejszych i najbardziej klimatycznych schronisk w Polsce, a może i w Europie. Położona nad Małym Stawem Samotnia została zbudowana w 1900 roku i od tamtej pory niewiele się zmieniła. Na zewnątrz urzeka smukłą sylwetką sygnaturki znajdującej się na samym szczycie dachu, wewnątrz pond stuletnią salą jadalną i wszędobylskim zapachem starego drewna.

Schronisko Samotnia - jedno z najpiękniejszych w polskich górach (fot. Aleksandra Porosińska)

Trudno mierzyć się innym schroniskom z Samotnią. Nie dziwi więc fakt, że turyści rezygnują z pobytu w położonej nieopodal nowoczesnej Strzesze Akademickiej, by tutaj, choćby na podłodze, na karimacie, spędzić noc. Samotnia ma w sobie coś z romantycznej wizji pierwszych zdobywców gór. Jest uosobieniem ciepła, spokoju i atmosfery sprzed lat.

Karkonosze - wiadomości praktyczne

Najlepszymi miejscowościami na wypad w Karkonosze są Karpacz i Szklarska Poręba. Obie miejscowości dysponują niezliczoną ilością miejsc noclegowych o różnym standardzie i na każdą kieszeń. W miejscowościach tych nie ma także żadnego problemu ze znalezieniem odpowiedniego miejsca na obiad, śniadanie lub kolację. Obie miejscowości są bardzo zadbane i starają się licznymi atrakcjami przyciągnąć rzesze turystów.

Dojazd: z Warszawy – wyjazd na Katowice, potem należy się kierować na Wrocław, we Wrocławiu na Wałbrzych – Kamienną Górę – Kowary – Karpacz lub z Wrocławia należy jechać na Jelenią Górę – Szklarska Poręba.


Z Krakowa – na Katowice – Wrocław, a potem tak samo.

Ewentualnie można jechać pociągiem do Jeleniej Góry a stamtąd autobusem.

 

Zdjęcia: Aleksandra Porosińska