» Patrycjuszowska posiadłość

Opis: Ten obiekt z czerwonej cegły na załączonej fotografii, obecnie pełni funkcję muzealną  to Muzeum Historii Torunia; stoi na rogu ul. Łaziennej 16 i ul. Ciasnej. Budowla ta na przestrzeni wieków była wielokrotnie przebudowywana, rozbudowywana i modernizowana, i pełniła różne funkcje. Powstała około 1590 roku jako pałac Eskenów, ale budowniczowie do jego wzniesienia wykorzystali mury gotyckiej kamienicy z końca XIV wieku. W 1844 roku przebudowana na duży spichlerz, który zarówno wtedy, jak i dzisiaj określa się jako "czerwony spichlerz"; swego czasu pełnił funkcję wojskowego magazynu prowiantowego. Prezentując ten obiekt i opisując jego historię, należy też wspomnieć o patrycjuszowskiej rodzinie, na zlecenie której został wybudowany. Ale trzeba wiedzieć, że w tamtych czasach członkowie wielkich patrycjuszowskich rodzin z Prus Królewskich byli często dziedzicami fortun, którym początek dali ich przodkowie przybywający zwykle z Niemiec. Nic więc dziwnego, że wnet opanowali urzędy publiczne i przedsiębiorstwa handlowe w polskich miastach, a udzielając panującym królom pożyczki, ale i służąc na królewskim dworze, zapewniali sobie wpływy polityczne przy równoczesnej niezależności od szlachty. Jedną z takich właśnie rodzin byli Eskenowie, którzy na przestrzeni XV  XVIII wieku zamieszkiwali w Toruniu; protoplastą tej rodziny na ziemiach polskich był prawdopodobnie Erazm Esken. To średnio zamożny kupiec, żyjący w latach 1425-1493, przybyły do Torunia pod koniec 1458 roku z fryzyjskiej miejscowości Brilon. Po raz pierwszy ożenił się około 1461 roku z Zofią  wdową po Janie von der Linde, która zmarła około roku 1467; po raz drugi węzłem małżeńskim związał się około 1470 roku z Godulą Trost  córką burmistrza Jana Trosta. Dzięki ożenkom z tymi zamożnymi paniami, zdobył znaczny majątek i osiągnął wysoką pozycję społeczną. W swoim życiu pełnił kilka zaszczytnych stanowisk  był ławnikiem, toruńskim rajcą, sędzią i ławnikiem ziemi chełmińskiej; to on dał początek jedenastu pokoleniom jednej z najbardziej liczących się rodzin patrycjuszowskich w Toruniu (i na Litwie). W okresie od 1484 do 1714 roku (z małymi przerwami) Eskenowie utrzymywali się w radzie miejskiej i sprawowali urząd burmistrza; stanowili czołówkę elity rządzącej, a wysoki prestiż społeczny członków tej rodziny dodatkowo podnosiło ich wykształcenie gimnazjalne i uniwersyteckie oraz znaczny majątek, jaki posiadali w obrębie Torunia, w tym także dobra ziemskie. Część tej rodziny poprzez związki małżeńskie, już w XVI wieku przeniosła się do Gdańska i Elbląga, a jedna jej gałąź, około 1630 roku, osiedliła się na Litwie i spolszczyła nazwisko na Estko (Estka).