» Klasztor Benedyktynów w Tyńcu
Galeria: Tyniec Włącz pokaz slajdów
|
Opis: Opactwo, usytuowane na wapiennym wzgórzu nad Wisłą, ufundował najprawdopodobniej Kazimierz I Odnowiciel w 1044 r. Działo się to po kryzysie młodego państwa, wywołanym pogańskim buntem i czeskim najazdem. Benedyktyni mieli wspierać odbudowę państwa i Kościoła. Pierwszym opatem został Aaron. Część badaczy uważa natomiast, iż opactwo tynieckie dla benedyktynów obecnych wcześniej w Krakowie ufundował dopiero syn Kazimierza Odnowiciela, Bolesław II Szczodry.
W II połowie XI w. powstał zespół romańskich budowli trójnawowa bazylika oraz zabudowania klasztorne. W XIV wieku opactwo uległo znacznemu zniszczeniu w wyniku ataku Czechów oraz Tatarów. W kolejnych wiekach następowały kilkakrotne przebudowy całego kompleksu, najpierw na styl gotycki w XV w. a następnie na barok i rokoko. Opactwo zostało zniszczone przez wojny w XVII wieku, lecz wkrótce znowu odbudowane i powiększone (m.in. o bibliotekę). Kolejne zniszczenie dotknęło zabudowania klasztorne w związku z zamienieniem ich na twierdzę konfederatów barskich.
Odbudowy dokonał opat Florian Amand Janowski. W 1816 r. opactwo zostało zlikwidowane. W latach 1821-1826 kościół stanowił siedzibę biskupstwa tynieckiego z biskupem Grzegorzem Tomaszem Zieglerem na czele. Mnisi, dzięki inicjatywie belgijskiego benedyktyna Karola van Oosta[2], powrócili do Tyńca w 1939 r. a od 1947 r. odbudowywali podniszczony kompleks. W 1968 r. kościół św. Piotra i Pawła znowu stał się opactwem.
W latach 1821-1826 kościół pełnił funkcję katedry diecezji tynieckiej.
8 maja 1991 o. Włodzimierz Zatorski założył przy opactwie TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów. 14 stycznia 2006 dekret Opata Bernarda Sawickiego powołał do życia BENEDICITE Jednostkę Gospodarczą Opactwa Tynieckiego. Wtedy też rozpoczął się ostatni etap odbudowy Opactwa Tynieckiego. Jednostka zajmuje się m.in. sprzedażą produktów pod marką Produkty Benedyktyńskie. W lipcu 2008 roku została odbudowana tzw. Wielka Ruina i powstał Benedyktyński Instytut Kultury Aby chronić Dobro.
Na terenie klasztoru mieści się Muzeum Opactwa w Tyńcu.
Tyniec
Tyniec jest dawną podkrakowską wsią włączoną do stolicy Małopolski w 1973 r. Miejscowość znana jest, przede wszystkim, jako siedziba klasztoru benedyktynów, który istnieje tu od 1044 r.
Opactwo, wielokrotnie niszczone, m.in. w wyniku najazdu Mongołów, Potopu Szwedzkiego, pożaru, dziś ma się dobrze. Położone na skarpie nad Wisłą zachwyca swoim monumentalizmem. Roztacza się z niego przepiękny widok na rzekę i wieś Piekary położoną na jej drugim brzegu.
Mimo wielu historycznych zawirowań na terenie klasztoru zachowały się elementy starych części budowli - fragmenty muru na dziedzińcu, a także XVII-wieczna studnia z daszkiem zbudowana bez użycia gwoździ. Centralną budowlą całego założenia klasztornego jest kościół św. św. Piotra i Pawła, który po przebudowach ma wczesnobarokową formę architektoniczną z l. 1618-22. Z pierwotnej romańskiej budowli z 2 poł. XI w. zachowały się fundamenty i fragmenty murów pod wschodnią częścią kościoła. Kilkadziesiąt lat temu w jego podziemiach odkryto groby siedmiu opatów i złoty kielich podróżny, który obecnie można zobaczyć na Wawelu.
W Tyńcu znajduje się także stepowy rezerwat przyrody Skołaczanka utworzony w 1957 r.
Opactwo, wielokrotnie niszczone, m.in. w wyniku najazdu Mongołów, Potopu Szwedzkiego, pożaru, dziś ma się dobrze. Położone na skarpie nad Wisłą zachwyca swoim monumentalizmem. Roztacza się z niego przepiękny widok na rzekę i wieś Piekary położoną na jej drugim brzegu.
Mimo wielu historycznych zawirowań na terenie klasztoru zachowały się elementy starych części budowli - fragmenty muru na dziedzińcu, a także XVII-wieczna studnia z daszkiem zbudowana bez użycia gwoździ. Centralną budowlą całego założenia klasztornego jest kościół św. św. Piotra i Pawła, który po przebudowach ma wczesnobarokową formę architektoniczną z l. 1618-22. Z pierwotnej romańskiej budowli z 2 poł. XI w. zachowały się fundamenty i fragmenty murów pod wschodnią częścią kościoła. Kilkadziesiąt lat temu w jego podziemiach odkryto groby siedmiu opatów i złoty kielich podróżny, który obecnie można zobaczyć na Wawelu.
W Tyńcu znajduje się także stepowy rezerwat przyrody Skołaczanka utworzony w 1957 r.
 | ***** Autor: Henryk Dymczyk Dodano: 2014-10-24 09:13:57 |
 | ***** Autor: Słonecznik (Maryla) Dodano: 2014-10-23 22:02:37 |
Autor: Jerzy Sikorski Dodano: 2014-10-28 23:20:31