» Klasztor Reformatów w Kazimierzu Dolnym

Opis: Zespół klasztorny franciszkanów reformatów: kościół Zwiastowania NMP, barokowo-klasycystyczny (1589-1591), rozbudowany (XVII i XVIII w.). Klasztor (1639-1645), rozbudowany (XVII i XVIII w.), odbudowany (1828) w stylu klasycystycznym. Jak wynika z tych dat, historię tego miejsca musimy rozbić na dwa okresy: czas powstawania kościoła i czas powstawania klasztoru. Kościół położony jest na wzgórzu zwanym dawniej "Plebanią Górką". W 1589 r. doszło do wymiany dóbr ziemskich między Mikołajem Przybyłą a kazimierskim proboszczem ks. Mateuszem Bechem. W zamian za dobra przyległe do kościoła parafialnego Mikołaj Przybył otrzymał wspomniane wzgórze i tego samego roku rozpoczął budowę świątyni, dokładnie na miejscu starej drewnianej kaplicy. Fundatorem prócz samego Mikołaja był jego ojciec Bartłomiej i szwagier Alfred Bugnerowic. Konekracja kościoła, który wówczas przypominał raczej małą kaplicę, odbyła się 11 sierpnia 1591 r. Z racji tego że kościół był pod wezwaniem Zwiastowania NMP, w tym samym roku umieszczono w ołtarzu obraz zwiastowania. W 1627 r. na zaproszenie opata tynieckiego Henryka Firleja do Kaziemierza Dolnego przybyli franciszkanie reformaci, osiedlając się kościele. Franciszkanie niemal natychmiast rozpoczęli powiększenie tego miejsca. Na początku dobudowali prezbiterium z chórem zakonnym oraz przedłuzyli nawę. W roku 1628 zakonnicy oficjalnie przejęli opiekę na świątynią. Główne etapy rozbudowy przypadają na lata 1638-1668; dobudowano zakrystię (obecnie kaplica św. Rocha) i kruchtę, ponownie rozbudowano chór. W latach 1705-1708 cały teren otoczono wysokim murem obronnym z wejściem w postaci tzw. krytych schodów. 27 czerwca 1827 r. w wyniku pożaru kościół i klasztor uległy znacznemu zniszczeniu, jednakże już rok później bo w 1828 r. odbudowano wszystko, ale cała budowla przybrała już wiele cech klasycyzmu. Klasztor i zakonnicy czynnie uczestniczyli w obydwu powstaniach. Podczas powstania listopadowego urządzili lazaret i gromadzili zapasy na rzecz powstańców, a w trakcie styczniowego mimo pielegnowania rannych, zakonnicy biorą czynny udział w walkach. Niestety spotyka ich za to kara i następuje kasata klasztoru. W 1866 r. zakonnicy opuszczają to miejsce aby powrócić dopiero w 1928 r. Podczas II wojny światowej w 1942 r. franciszkanie ponownie zostają wygnani, a w klasztorze Niemcy urządzili katownię. Po wojnie zakonnicy ponownie powrócili i tak jest do dnia dzisiejszego. W 1956 r. w murach klasztoru powstało Muzeum Klasztorne prezentujące bogatą galerię obrazów, eksponaty liturgicne, wyroby ludowe i starodruki. Mimo burzliwych dziejów kościół w dużej mierze zachował pierwotny wystrój. Na szczególną uwagę zasługuje ołtarz główny z 1770 r. ze wspomnianym już obrazem przedstawiającym scenę Zwiastowania, kute żelazne dżwi datowane na 1589 r. pochodzące z pierwotnego kościoła. We wnątrz możemy też odnaleźć epitafia rodziny Przybyłów, a na wewętrznym dziedzińcu (wiryndarzu) znajduje się 25 metrowa studnia z kołowrotem datowaną na 1629 rok. Spacerując tym wewnętrznym dziedzińcem, wzorem tego typu zakonów, natrafimy na "Bożą" aptekę, z ziołami na wszelkie dolegliwości.