» U wylotu ulicy

Opis: Gdy w 1815 r. Prusacy ponownie przejęli w swoje władanie miasto Toruń, rozpoczęli rozbudowę istniejącej już twierdzy, a to wiązało się m.in. z budową nowych bram miejskich. Brama Ciemna nie powstała jednak od podstaw, jak inne, tylko została wykuta w istniejącym murze nadwiślańskim, a owe niewielkie przebicie wiązało się z budową tuż obok magazynów pontonowych; później otwór poszerzono do obecnych rozmiarów. Na zdjęciu: Brama Ciemna u wylotu ul. Wola Zamkowa; magazyny pontonowe, jakie powstały są po dzień dzisiejszy (niewidoczne na zdjęciu) z lewej strony i tuż przy nadwiślańskim murze.