» Był kościołem - jest muzeum

Opis: Grębocin w średniowieczu był wsią czynszową i wchodził w skład komturstwa toruńskiego, a pierwsze wzmianki o tej miejscowości pochodzą z 1222 roku. To wtedy właśnie Konrad Mazowiecki podarował tę ziemię (sąsiadującą bezpośrednio z Toruniem) Chrystianowi  pierwszemu biskupowi Prus. Kościół pw. św. Barbary zbudowali tu Krzyżacy na początku XIV wieku, ale już w 1457 roku zostaje nadany na własność miastu Toruń, a tym samym stał się partymonium miejskim. Trzeba jednak wiedzieć, że w tamtych czasach Grębocin był jednym z najwcześniejszych ośrodków protestantyzmu w dzisiejszym województwie kujawsko-pomorskim i już w 1565 roku kościół Św. Barbary przekazany został protestantom. Większość mieszkańców wsi była luteranami, ale dzięki temu, że w toruńskiej Radzie Miasta zasiadały wpływowe rody kalwińskie  pastorskie stanowiska w grębocińskim kościele udawało się powierzać, i to aż po lata czterdzieste XVII wieku, kalwinom (często polskojęzycznym). Sytuacja zaczęła się zmieniać na przełomie XVII i XVIII wieku, gdy po zniszczeniach spowodowanych potopem szwedzkim, do Grębocina zaczęto sprowadzać osadników z dzisiejszego Pomorza Zachodniego, wówczas kalwini stracili raz na zawsze swoje wpływy na rzecz luteran. Po II zaborze pruskim, gdy w ramach tzw. kolonizacji fryderycjańskiej (była to akcja osadnicza na terenach polskich, zapoczątkowana przez Prusy w połowie XVIII wieku, po zwycięstwie nad Austrią w 1741 roku) nastąpił nowy napływ ludności, a już zwłaszcza po powstaniu w Toruniu w 1817 roku, kościoła ewangelicko-unijnego; podczas kazań zaczęto używać wyłącznie języka niemieckiego. Ewangelicki kościół św. Barbary w Grębocinie, przebudowany został pod koniec XVII wieku, a po 1920 roku stracił swoją funkcję sakralną. W ruinę popadł dopiero po 1945 i to mimo uznania świątyni już po 1930 roku, za zabytek klasy zerowej. Dopiero, gdy w 1998 roku zabytek przeszedł w prywatne ręce, przystąpiono do generalnego remontu i konserwacji, a po zakończeniu tych prac, w 2004 roku uruchomiono w nim Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa, które działa po dzień dzisiejszy. Na zdjęciu: Widok kościoła, który stał się Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa.