» Stawiszyn - popadający w ruinę cmentarz ewangelicki, fragment żelaznej bramy

Pod koniec XIII wieku na Stawiszyn mówiono Stavissin lub Stavischin. W tym okresie istnienia miasto obwarowane było umocnieniami drewniano-ziemnymi. W XIV wieku miasto dwukrotnie najechano, najpierw Litwini, a potem Krzyżacy, doprowadzając je do ruiny.

Około połowy XIV wieku wybudowano mury obronne, prawdopodobnie z polecenia Kazimierza Wielkiego. W tym czasie utworzono także czteroboczny rynek, z którego narożników wyprowadzono 8 ulic. Przy murach miejskich poprowadzono ulice obwodowe i boczne, które podzieliły obszar miasta na bloki różnej wielkości i kształtów.

Od XV do połowy XVII w. Stawiszyn należał do jednych ze znaczniejszych miast w Wielkopolsce. Okres jego świetności zakończyli Szwedzi, którzy dokonali zniszczenia. W 1870 roku po upadku powstania styczniowego Stawiszyn stracił prawa miejskie, które odzyskał dopiero w 1919 roku.