» Kościół św. Doroty w Będzinie

Opis: Kościół filialny pw. św. Doroty - w Będzinie - Grodźcu na Górze św. Doroty (382 m n.p.m.). Budynek wykonany jest w konstrukcji murowanej, kamiennej, ceglano-kamiennej lub ceglanej na zaprawie wapiennej. Mury mają grubość od 1 do 1,25 m. Fundamenty wykonane są z kamienia łamanego. Jego powierzchnia to 180 m˛, wysokość wieży - 20 m. Kościół posiada ogrodzenie z kamienia łamanego. Kościół wybudowany w 1635 roku na wzgórzu Przemienienia Pańskiego przez ks. Wojciecha Lipnickiego z funduszu swej krewnej Doroty Kąckiej, ksieni klasztoru sióstr Norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu. W tym czasie kościół parafialny uległ zniszczeniu przez pożar. 10 października 1638 został konsekrowany przez sufragana krakowskiego Tomasza Oborskiego. W latach 1638-1730 kościół św. Doroty spełniał rolę kościoła parafialnego, następnie kościół miał osobnego kapelana podległego proboszczowi Grodzieckiemu. Wzgórze stało się głośne w 1865 roku, gdy kroniki parafialne zapisały dziwne zdarzenie: Oto Marcin Kotuła, robotnik śląski z Kamienia koło Piekar, mając ciężko chorego syna ujrzał we śnie Matkę Boską Piekarską i usłyszał Jej głos - >>Serce moje jest zawsze pełne miłości dla nieszczęśliwych mieszkańców ziemi śląskiejwstań, dziecię twe powróci do zdrowiain Kotuła kupił w Piekarach obraz Matki Bożej z pierścieniem na palcu i postanowił przynieś go na wzgórze, lecz podczas przekraczania granicy pruskiej został aresztowany i osadzony w więzieniu w Olkuszu. Po wyjściu pozostawiony podczas aresztowania obraz został uroczyście przeniesiony do kościoła św. Doroty  takie bowiem było życzenie Matki Bożej, a miało to miejsce w uroczystość Przemienienia Pańskiego 6 VIII 1865 roku. Obraz skradziono w 1968 roku, lecz w 1971 r. wykonano jego kopię, która znajduje się w kościółku do dziś. Kościół przez wieki przechodził różne koleje losu; wojny zniszczyły go, za czasów pruskich zostały zdewastowane grobowce, a zrabowane wyposażenie, w tym organy, wywiezione, aż wreszcie kościół zamieniony został w stajnię. W późniejszym czasie, kościół zaczynał popadać w stan ruiny. Dopiero w 1946 roku odbudowano świątynię, której poświęcenia dokonał ks. biskup Teodor Kubina 10 sierpnia 1947 roku. W latach 80. XX wieku kościół został ankrowany, a w 1985 r. do kościoła ufundowano obrazy przedstawiające sceny z życia św. Doroty. Obecnie podziemia kościoła są zalane żelbetonem.