Gruczno leży u podnóży Wysoczyzny Świeckiej, wokół wzgórza Świętego Jana które jest korkiem u wylotu jednej z większych dolin wrzynających się w wysoczyznę. Pierwsza osada znajdowała się na górze Świętego Jana. W wyniku prowadzonych wykopalisk w latach 1896-1899 (przez Muzeum Historyczne w Grudziądzu i w 1938 (przez ks. Władysława Łęgę) odkryto cmentarzysko, a w grobach pierwotnej ludności znaleziono naczynia i różne przedmioty, które zaginęły podczas II wojny światowej. W 1964 po raz trzeci były prowadzone wykopaliska, w przebadanych wówczas ponad 400 grobach w 41 znaleziono bardzo okazało biżuterię średniowieczną (kolie, bransolety, krzyżyki i inne). Wystawa warszawska znalezionych eksponatów została nagrodzona i odtąd stanowi stałą wystawę w Muzeum w Grudziądzu. Badania archeologiczne i wykopaliska rejestrują 5 faz zasiedlania zespołu grodowego w Grucznie (VII-XIV w.). W 1290 wieś została podarowana przez księcia pomorskiego Mściwoja II arcybiskupom gnieźnieńskim. Miejscowa parafia św. Jana Chrzciciela należy do najstarszych na Pomorzu, a pierwszy kościół powstał w XIII wieku. Do połowy XVII wieku Gruczno było jedną z największych wsi na Pomorzu. Po spaleniu przez Szwedów i wymordowaniu ludności nie osiągnęło już dawnej świetności. Istniejący neogotycki kościół został wybudowany pod koniec XVIII w. a w latach 1873-1876 gruntownie przebudowany. Zabytkowy młyn, zbudowany przez Niemca Hermana Paulyego pochodzi z 1888 i był napędzany wodą do 1949 r., który zastąpiono silnikiem elektrycznym. Młyn zakończył działalność w 1998 r., a obecnie jest siedzibą Towarzystwa Przyjaciół Dolnej Wisły i jest udostępniony dla zwiedzających. Właśnie przy młynie odbywa się jedna z największych imprez regionalnych tak zwany Festiwal Smaków, który z roku na rok jest coraz większy. Organizatorom się marzy aby była to impreza nie tylko regionalna ale również o zasięgu światowym, gdzie można by było posmakować smakołyków z Azji, Afryki i innych zakątków świata. Zwiedzanie Starego Młyna najlepiej uzgodnić wcześniej telefonicznie, tel. 052 331 91 99 lub 0 660 898 773.
Wykorzystano informacje z wikipedi.
