Z tego konta już oddano głos na to zdjęcie. Można głosować tylko raz!
Proszę zaznaczyć ocenę!
Opis: Gdy w 1876 roku zmarł Ernest Schütze, odtąd August Born dzielił posiadłość z dwiema swoimi córkami i synem Karolem Augustem. Budowę kotłów parowych do produkcji Fabryki Maszyn Rolniczych, jaką wybudowano przy ul. Grudziądzkiej w Toruniu, w 1886 roku wprowadził zięć Borna inż. Fritz Raapke i od tego momentu firma nosiła nazwę Fabryka Maszyn i Kotłów, Odlewnia Żelaza i Stali. Te olbrzymie kotły, które spawano na jednej z hal, doskonale pamiętam, bo przez pewien okres czasu pracowałem w tej fabryce. Dym i smród spawalniczy, ogarniający całą wielką połać hali, na której było kilka stanowisk spawalniczych, nie pozwalał swobodnie oddychać, a i widoczność była bardzo ograniczona wyciągi nie nadążały z oczyszczeniem powietrza. W firmie tej pracowałem na początku lat sześćdziesiątych minionego wieku i w tym czasie właściciele firmy już od dawna nie żyli. Za ich życia jednak, obniżono ceny na wyroby firmy, by zdobyć monopol na dostarczanie urządzeń nie tylko do twierdzy, którą budowano w tym czasie na obrzeżach Torunia. Dużym wzięciem cieszyły się np. urządzenia wodno-kanalizacyjne, stalowe sieci wodociągowe oraz wieże ciśnień (zamontowano takie w Malborku). Doświadczenia zakładu wykorzystywano także w obiektach wojskowych i komunalnych, i to nie tylko na terenie Torunia, ale innych miast Pomorza i Prus. W 1890 roku dzięki temu, że firma posiadała już własne biuro konstrukcyjne, rozpoczęła produkcję koparek lądowych oraz wodnych pogłębiarek w piętnastu odmianach (koparki używano m.in. podczas budowy toruńskich fortyfikacji oraz kanałów portowych i melioracyjnych); wytwarzano też kotły parowe oraz koła i turbiny dla młynów oraz elementy stalowe dla budownictwa (m.in. szyny do balkonów). W 1903 roku, gdy budowano w mieście teatr, dziś noszący imię Wilama Horzycy, została zainstalowana stalowa konstrukcja dachu. W czasie I wojny światowej (1914 1918) w fabryce rozwinęła się produkcja zbrojeniowa (wytwarzano tu m.in. granaty). Dzięki własnej bocznicy kolejowej od strony ul. Wybickiego, usprawniony został wywóz nie tylko ogromnych i ciężkich urządzeń, ale i innych wyrobów produkowanych w tej pierwszej fabryce Torunia.
Na zdjęciu: Widok fragmentu fabryki od strony ul. Lelewela.
Toruń - jest jednym z najstarszych miast Polski. To, że urodził się tu Mikołaj Kopernik - wie chyba każdy; także i to, że miasto leży nad Wisłą, chociaż jest to tylko częścią prawdy, ponieważ można również powiedzieć, że i nad Drwęcą, a i Struga - choć to bardzo wąziutka rzeczka, a raczej strumyczek – przecina miasto i w dużej swojej części przepływa pod nim. Swoje ujście ma w pobliżu starego mostu drogowego im. Józefa Piłsudskiego, gdzie wpada do Wisły.
Miasto po prawej stronie rzeki - to tereny Pomorza; lewobrzeżny Toruń, leży już na Kujawach. Swego czasu, przez miasto prowadził słynny "bursztynowy szlak". W 1230 r. Krzyżacy, tworząc państwo krzyżackie, nadali miastu trochę współczesności. Ale na skutek częstych powodzi, trzeba było je przenieść na wyższe tereny (obecnie jest to śródmieście Torunia) i wówczas nadano tej nowej osadzie - Nowemu Miastu - prawa miejskie.
W 1411 r. zawarto tu "pokój toruński", który zakończył wielką wojnę polsko-krzyżacką, trwającą 12 lat. Ale kolejna wojna obu narodów, wybuchła już w 1454 r. i trwała kolejne 13 lat. W połowie XVII w. rozpoczęto budowę fortyfikacji bastionowych. W 1703 r. Szwedzi dotkliwie zbombardowali jednak miasto, a 5 lat później, ludność zdziesiątkowała dżuma. W 1793 r. do Torunia wkroczyły wojska pruskie, ale paradoksalnie, to one przyczyniły się do rozwoju miasta.
II wojna światowa, na szczęście, oszczędziła Toruń, który dziś jest prężnym ośrodkiem kulturalnym i turystycznym, bo gospodarczo - po ostatnich latach reformy - mocno podupadł. Największe przedsiębiorstwa w mieście, jakimi się szczycono, chociażby: Elana, Czesanka, Towimor, Polchem, Apator - albo całkowicie przestały istnieć, albo działają w bardzo znikomym wymiarze. Natomiast Toruń poszczycić się może zabytkami, które w 1997 r. wpisane zostały na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.
