Zaloguj się | Zarejestruj się
 

» Baszta w nadwiślańskich murach

Galeria: Toruń Włącz pokaz slajdów

 
Baszta w nadwiślańskich murach

Tytuł zdjęcia: Baszta w nadwiślańskich murach


Autor: Lech Kadlec
Data dodania: 2023-01-02
Zgłoś uwagi
Zgłoś uwagi
Ocena Oceń zdjęcieDobre Bardzo dobreoceń
Średnia ocena: 4.00  Ocen: 13  Odsłon: 628 

Z tego konta już oddano głos na to zdjęcie. Można głosować tylko raz!

 

Proszę zaznaczyć ocenę!

 
Opis: W ciąg południowego odcinka nadwiślańskich murów obronnych Torunia, wtopione zostały dwie, a właściwie trzy baszty, które są dodatkową ozdobą toruńskiego nabrzeża, a jednocześnie wielką atrakcją dla turystów. Jedną z nich jest baszta zwana ŻURAW (na zdjęciu) i choć zbudowana została pod koniec XIII wieku, obecną nazwę przyjęto dużo później. A trzeba wiedzieć, że wiek wcześniej zbudowano tu portowy żuraw nadwiślański, ale po rozbudowie baszty na potrzeby Twierdzy Toruń w 1823 roku, połączono ją z sąsiadującym z tyłu spichrzem, zwanym Szwedzkim, dzięki któremu dopiero wówczas można było w pełni wykorzystać funkcję żurawia. To z tego okresu pochodzą wszystkie mechanizmy zainstalowane wewnątrz, które zachowały się po dzień dzisiejszy. Na szczególną uwagę zasługuje oryginalny, ale i zarazem unikatowy mechanizm urządzenia wciągowego znacznej wielkości. Drewniana wciągarka, uzupełniona wzmacniającymi elementami z kutego żelaza (to te elementy, które są narażone na szybkie zniszczenie na skutek tarcia), umieszczona została na poddaszu baszty. Wielkie koło napędowego mechanizmu oraz koło zapadkowe, pozwalały zarówno na uruchomienie urządzenia, jak i na jego zatrzymanie, a odbywało się to (i to z dowolnej kondygnacji baszty) za pomocą lin. To pokaźnej wielkości urządzenie dźwigowe ma 4,3 m długości, 2,35 m szerokości oraz 2,5 m wysokości. Bęben napędzany ręcznie, poruszany kołem napędowym o średnicy 2,18 m (zagłębiający się w otworze w podłodze), na którego wieńcu znajdują się pięciokształtne żelazne prowadnice, potrzebne dla przewijania liny. Przy dużym kole jest jeszcze mniejsze  zapadkowe (z okutymi zębami), ale oba koła zamocowane są w tym samym wale napędowym. Lina, zwisająca z dużego koła napędowego, przechodzi przez otwory w podłodze każdej kondygnacji i dlatego na każdym piętrze baszty była możliwość poruszania mechanizmem wciągarki. Koło zapadkowe i specjalna zapadka, nie pozwalały (podczas ręcznego podciągania) na opadanie liny z zamocowanym do niej ciężarem; było to jednocześnie zabezpieczenie w razie przypadkowego zerwania się liny albo wyrwania się jej z rąk osoby podciągającej ciężar. Specjalna linka, która również zwisała i przechodziła przez specjalne tuleje w podłodze na poszczególnych kondygnacjach, służyła do zwalniania zapadki i cofania liny dźwigającej. Wielka szkoda, że nie można tego wszystkiego oglądać, ponieważ wnętrze baszty jest niedostępne dla postronnych osób.
Miejscowość: Toruń
Kraina: Dolina Wisły
Województwo: kujawsko-pomorskie
Tagi: fortyfikacje  
Schowaj mapę

Toruń

Toruń - jest jednym z najstarszych miast Polski. To, że urodził się tu Mikołaj Kopernik - wie chyba każdy; także i to, że miasto leży nad Wisłą, chociaż jest to tylko częścią prawdy, ponieważ można również powiedzieć, że i nad Drwęcą, a i Struga - choć to bardzo wąziutka rzeczka, a raczej strumyczek – przecina miasto i w dużej swojej części przepływa pod nim. Swoje ujście ma w pobliżu starego mostu drogowego im. Józefa Piłsudskiego, gdzie wpada do Wisły.

Miasto po prawej stronie rzeki - to tereny Pomorza; lewobrzeżny Toruń, leży już na Kujawach. Swego czasu, przez miasto prowadził słynny "bursztynowy szlak". W 1230 r. Krzyżacy, tworząc państwo krzyżackie, nadali miastu trochę współczesności. Ale na skutek częstych powodzi, trzeba było je przenieść na wyższe tereny (obecnie jest to śródmieście Torunia) i wówczas nadano tej nowej osadzie - Nowemu Miastu - prawa miejskie.

W 1411 r. zawarto tu "pokój toruński", który zakończył wielką wojnę polsko-krzyżacką, trwającą 12 lat. Ale kolejna wojna obu narodów, wybuchła już w 1454 r. i trwała kolejne 13 lat. W połowie XVII w. rozpoczęto budowę fortyfikacji bastionowych. W 1703 r. Szwedzi dotkliwie zbombardowali jednak miasto, a 5 lat później, ludność zdziesiątkowała dżuma. W 1793 r. do Torunia wkroczyły wojska pruskie, ale paradoksalnie, to one przyczyniły się do rozwoju miasta.

II wojna światowa, na szczęście, oszczędziła Toruń, który dziś jest prężnym ośrodkiem kulturalnym i turystycznym, bo gospodarczo - po ostatnich latach reformy - mocno podupadł. Największe przedsiębiorstwa w mieście, jakimi się szczycono, chociażby: Elana, Czesanka, Towimor, Polchem, Apator - albo całkowicie przestały istnieć, albo działają w bardzo znikomym wymiarze. Natomiast Toruń poszczycić się może zabytkami, które w 1997 r. wpisane zostały na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.

 
Zobacz zdjęcie w kategorii Kraina: Baszta w nadwiślańskich murach
Skomentuj

Opcja tylko dla zalogowanych