» Zamość - fragment Nadszańca

Opis: Nazywany też kawalerem, wzniesiony w latach 1825 - 1830 budzi zainteresowanie nie tylko potężną bryłą, ale też jako cenny i rzadki na ziemiach polskich zabytek architektury militarnej. Posadowiony na szyi bastionu VII stworzył nowoczesny węzeł obronny Twierdzy Zamość. Ta dwukondygnacyjna budowla znakomicie wzmacniała siłę ognia bastionu. Ostrzał artyleryjski i z broni ręcznej prowadzono ze strzelnic na obu kondygnacjach i z nasypu ziemnego przykrywającego budowlę. Elewacja nadszańca od strony przedpola została półkoliście wygięta tak, by ogień koncentrować na dotychczas najsłabiej bronionej części przedpola, będącej na osi bastionu. Gmach szczelnie wypełniał szyję bastionu, co uniemożliwiało napastnikom dostanie się do Zamościa, nawet w przypadku zdobycia bastionu. Od plateau bastionu dostępu do nadszańca broniła dodatkowo fosa z dwoma kazamatami flankującymi i podnoszonym mostem. Nadszaniec jest ciekawym przykładem architektury fortecznej. Kamienne arkady, boniowane narożniki, rzygacze, obramienia okien i portale wzbogacają ceglane elewacje gmachu. Nadszaniec, tak jak wszystkie budowle forteczne wzniesione w tym okresie, jest dziełem Korpusu Inżynierów Wojskowych, dowodzonego przez Jana Malletskiego, a jego budową kierowali Engbricht kapitan i Rossmann porucznik, jak głosi napis na gzymsie nad Celą Łukasińskiego.