» Mówią płonie stodoła, płonie aż strach, aż kurzy się z niej...

Płynąca przez centralną Polskę, ze wschodu na zachód, Wisła tuż przed Bydgoszczą niespodziewanie zakręca na północ. Opuszczając w ten sposób Pradolinę Toruńsko-Eberswaldzką wody rzeki wpływają w ciągnącą się aż po Żuławy Dolinę Dolnej Wisły. Odcięta tym sposobem północno-wschodnia część województwa kujawsko-pomorskiego to, należące ongiś do Mazowsza, Pojezierze Chełmińskie.

Północną jego granicą jest rzeka Osa, wschodnią zaś Drwęca. To jeden z najbardziej "utytułowanych" historycznie regionów w Polsce. Wystarczy wspomnieć o położonych na jego obszarze miastach, takich jak: Toruń, Chełmno, Grudziądz czy Chełmża.