» Sapina, Przerwanki

Opis: Nazwy wsi: Muscowiter, w 1553 Spizenort, Spitzing, Spitzingen i jeszcze w XVI wieku Przerwanki, Przerwanken. Wieś istniała już w roku 1544. Dnia 11 lipca 1549 starosta węgorzewski Hans von Pusch sprzedaje trzy włóki sołeckie Andrzejowi Moskalowi (Muscowiter) po 30 grzywien za włókę, na założenie wsi o 30 włókach. Osiedleńcom przyznano 6 lat wolnizny. W połowie XVI w. było tu 18 chłopów czynszowych. W 1710 roku ma dżumę zmarły tu 122 osoby. W połowie XVIIIw. we wsi powstała szkoła. Wcześniej 1737 dzieci korzystały ze szkoły w Pozezdrzu. W 1855 do szkoły w Przerwankach uczęszczało 47 dzieci, a w 1935 55 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę podstawową utworzono w roku 1949. W roku szkolnym 1966/67 była to szkoła czteroklasowa. W 1858 roku we wsi było 293 mieszkańców, a w 1939 roku 364. Ciekawostki[edytuj]W XVIII wieku na wzgórzu przy wsi wiatr odsłonił cmentarzysko z urnami. Jedna urna była mosiężna, a w niej korona grobowa z tego samego materiału co urna. Sołtys wsi z robił ze znaleziska lichtarz. Przed II wojną światową ta malownicza wieś położona nad rzeką Sapiną i Jeziorem Gołdapiwo nazywała się Wiesental  Dolina Łąk. Niegdyś liczyła ponad sto gospodarstw dziś zostało ich kilkanaście. Większość domostw pochodzi z początąku XX. W rejonie Jasieńczyka w Przerwankach znajdują się tereny wpisane do centralnego rejestru terenów uzdrowiskowych Polski ze względu na lecznicze walory powietrza, a obszary Sapiny zostały uznane jako biocentra tj. jako obszary o najwyższej randze w hierarchii sieci ekologicznej i jako tereny stosunkowo najmniej przekształcone pod względem przyrodniczym. U ujścia Sapiny z jeziora Gołdapiwo znajduje się najmniejsza w Polsce czynna śluza Przerwanki. Jezioro Gołdapiwo jest największym z okolicznych jezior i ostatnim jeziorem na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. za Wikipedia