» Łambinowice - szczególne miejsce pamięci

Opis: Łambinowice, wieś na Opolszczyźnie, w okolicach Nysy nazywana często "miejscem kaźni 3 wojen" ma skomplikowaną historycznie przeszłość. W 1864 r. powstał tu pruski poligon wojskowy służący do ćwiczeń i manewrów brygad kawalerii i artylerii z całego wrocławskiego okręgu wojskowego. Rozpoczęcie wojny Prus z Francją spowodowało uruchomienie w latach 1870-71 w Łambinowicach (Lamsdorf) obozu dla kilku tysięcy jeńców francuskich. Po jej zakończeniu obóz zlikwidowano, ale teren nadal jest wykorzystywany jako poligon wojskowy. Szybko się rozwija i powiększa swój obszar, wzrasta liczba ćwiczących i rozbudowuje się dla nich zaplecze. Rozpoczęcie I wojny światowej spowodowało, że postanowiono ponownie zmienić charakter obiektu i zdecydowano się na utworzenie obozu jenieckiego. Wśród osadzonych byli głównie żołnierze, początkowo Rosjanie, później również innych narodowości, ale także kobiety oraz ludność cywilna. Po zakończeniu wojny obóz jeniecki, przez który przeszło około 90 tysięcy jeńców wojennych został zlikwidowany. Armia niemiecka opieszale podchodząc do postanowień traktatu wersalskiego nie zlikwidowała poligonu i organizowała tutaj nadal sporadycznie ćwiczenia artylerii, by później urządzić tu obóz przejściowy dla uciekinierów, przybywających do Niemiec z terenów wyłączonych po wojnie spod panowania Rzeszy, w tym również dla repatriantów z Górnego Śląska. Likwidacja obozu nastąpiła w 1924 roku, część budynków rozebrano, a część pozostała do dyspozycji armii i umieszczono w nich ośrodki szkoleń sportowych o charakterze paramilitarnym, m.in.utworzono szkołę sportową oddziałów szturmowych S.A. Przed samym wybuchem II wojny światowej, kolejny raz podjęto decyzję o zorganizowania przejściowego obozu jenieckiego dla żołnierzy wziętych do niewoli podczas planowanych przez armię niemiecką działań wojennych i, później przemianowany na obóz stały dla szeregowych żołnierzy i podoficerów. Pierwszy transport jeńców z Polski przybył do Lamsdorf 5.października 1939 roku. Przez wszystkie lata wojny, do przybywały transporty jeńców ze wszystkich frontów Europy. Szacuje się, że łącznie trafiło tutaj blisko 300 tysięcy osób. Najliczniejszą grupę, ok. 200 tysięcy , stanowili żołnierze radzieccy z czego ok. 20% nie doczekało końca wojny. W 1944 roku na teren obozu Lamsdorf przywieziono grupę powstańców warszawskich i słowackich. Zakończenie II wojny światowej nie zakończyło obozowego ciągu historii miejscowości. W 1945 roku, wykorzystując pozostawioną przez Niemców infrastrukturę obozową zorganizowano tu obóz pracy, nazywany również obozem dla wysiedlonych Niemców lub obozem przesiedleńczym. Większość stanowili wysiedleni mieszkańcy okolicznych miejscowości, oczekujący na wyjazd do Niemiec. Szacuje się, że przez bramy obozu przeszło 5  6 tysięcy ludzi, z czego około 1,5 tysiąca nie przeżyło. Większość z nich stanowiła ludność niemiecka. Obóz zlikwidowano jesienią 1946 roku, a tereny byłego poligonu w całości przejęło wojsko.