» Zespół Parkowo Pałacowy w Młoszowej

Opis: Murowany dwór w Młoszowej został prawdopodobnie wybudowany w 1603 roku przez dziedzic dóbr Mikołaja Młoszowskiego herbu Nowina, syna Stanisława podsędka krakowskiego. Pierwsze informacje o wyglądzie dworu w Młoszowej pochodzą z roku 1666. Z dokumentu wynika, że zabudowa dziedzińca była w kształcie czworokąta. Od strony północnej znajdowała się gorzelnia składająca mieszcząca się w 2 izbach.Mówi się również o jednoizbowym browarze w sąsiedztwie budynku drewniano-murowanego z piwnicą sklepioną do zlewania piwa. W majątku znajdował się spichlerz, stodoły, obora z piekarnią i sienią oraz stajnia z dwoma komorami. W XVIII w. zarządzali majątkiem Wielopolscy, którzy dopuścili do jego ruiny. Sytuacja dworu młoszowskiego uległa zmianie po roku 1798, kiedy uzyskał go Kajetan Florkiewicz. Początkowo był dzierżawcą Młoszowej, a po 1802 r. nabył dobra na własność od Urszuli Wielkopolskiej. W 1809 roku rozpoczął intensywną przebudowę folwarku. Wybudował parterową klasycystyczną budowlę składającą z piętrowej części znajdującej się na osi budynku i posiadającej portyk oraz nieco cofnięte piętro z balkonem. Przylegały do niej parterowe skrzydła boczne nakryte czterospadowym dachem z facjatami. Na osi prostopadłej do dworu, w r. 1832 wybudował parterową Oficynę Zegarową z wieżą pośrodku budynku. Kajetan Florkiewicz wybudował również obszerne obory, spichlerz, porządne stajnie, szopy, browar i inne budowle gospodarskie, a nawet oranżerię. Przyczynił się też do założenia około 1824 r. ogrodu w stylu angielskim. Zamkowe komnaty uzyskały nowy wystrój i oryginalne nazwy, np. Sala Rycerska, Zbrojownia czy też Komnata Zygmuntowska - w której ponoć nocował król Zygmunt August, polujący w okolicznych lasach. W 1898 r. spadkobierca Florkiewiczów, hrabia Juliusz Potocki, przyjął i zatwierdził projekt przebudowy rodowej siedziby zaprezentowany Zygmunta Hendla - znanego krakowskiego architekta. Projekt ten zachowywał gotycką loggię i kaplicę, ale w miejsce okrągłej baszty , przewidywał wzniesienie prostokątnej narożnej wieży (tzw. wieży beluardowej). Braki finansowe spowodowały, iż przebudowy nie dokończono. W październiku 1896 r., po śmierci Juliusza Ozdoby Florkiewicza, dobra młoszowskie odziedziczył jego wnuk hrabia Juliusz Potocki, który poślubił hrabiankę Marię Zamoyską . Maria z Zamoyskich Potocka urządzała na terenie Młoszowej bale, zabawy ogrodowe i seanse spirytystyczne. Kłopoty finansowe zmusiły rodzinę Potockich do sprzedaży dóbr Młoszowskich firmie Sylwana W 1910 r. podano do publicznej wiadomości, że nabywca - reprezentowany przez czterech przedstawicieli, w tym posła W. Korfantego - zapłacił 1.750.000 koron. Kolejnym właścicielem był hr. Jan Szembek, który nabył dobra młoszowskie na licytacji. Chociaż we wrześniu 1939 roku. hr. Szembek wyemigrował z kraju, formalnie pozostał właścicielem Młoszowej do czerwca 1945 r., kiedy to - w wyniku realizacji dekretu o reformie rolnej zabudowania dworskie przejęła spółdzielnia Samopomoc Chłopska. Tuż po wojnie na terenie pałacu powstała tam Szkoła Górnicza. W miejscu dawnej chlewni wybudowano dwuskrzydłowy internat. Po kolejnych zmianach w użytkowaniu obiektu i po postępującej degradacji dopiero w 1964 roku podjęto decyzję kapitalnego remontu wszystkich obiektów kubaturowych. Po wielu pracach konserwatorskich, uratowano pałac przed zupełną degradacją. Na skutek szkód górniczych runęło około 150m zabytkowego muru granicznego oraz zawaliła się Brama Królewska. Częściowo otrzymano z funduszu szkód górniczych środki finansowe, dzięki którym dokonano kolejnych prac remontowych. Aktualnie użytkownikiem jest katowicka Akademia Ekonomiczna im. K. Adamieckiego, która nie kontynuuje prac remontowych. Zabytek nie jest właściwie eksploatowany i niszczeje.