Ponidziańskie świątki i kapliczki

Obok gipsu zwanego czasem "złotem Ponidzia", wykorzystywanym jako surowiec w zakładach przemysłowych w Gackach, Ponidzie bogate jest w złoża kamienia pińczowskiego. Kamień ten w znacznym stopniu wpłynął na krajobraz kulturowy tego regionu.

Kamień pińczowski zaraz po wydobyciu jest niezwykle miękkim surowcem, poddającym się obróbce zwykłego noża lub piły do drewna. Pod wpływem powietrza z czasem twardnieje, co czyni go wspaniałym tworzywem dla rzeźbiarzy.

To właśnie kamień pińczowski był przyczyną powstania w XVI-wiecznym Pińczowie kolonii artystów, zamieniajacych w swych warsztatach bezkształtny surowiec w piękne renesansowe i manierystyczne dzieła, które możemy podziwiać na obszarze całej Małopolski.

Dostępność tego surowca sprawiła, iż w krajobrazie Ponidzia (począwszy od XVI w.) zaczęły dominować niewielkie, aczkolwiek niezwykle urzekające kapliczki i rzeźby świętych stojące właściwie wszędzie - na wzgórzach, rozstajach, gościńcach, w parkach dworskich, na terenach przykościelnych, nad rzeką. Ponidziańskie kapliczki tworzą aurę sakralności i niezwykłej łagodności.